Jestem absolutnie pewna, że to jedyna książka, która w tak precyzyjny i wyczerpujący sposób opisuje charakter i kulturę Japończyków. Mimo wydania oryginału w roku 1946, nie traci na świeżości ani na poziomie merytorycznym. Autorka, amerykańska antropolog Ruth Benedict dostając zlecenie jej napisania, nie będąc nigdy w Japonii (!), a mając do dyspozycji jedynie literaturę i rozmowy z Japończykami w Stanach Zjednoczonych, pokazała jak poważnie i wyczerpująco do tego podeszła. Książka jest tak szczegółowa i drobiazgowa - jak najbardziej w pozytywnym tego słowa znaczeniu - że wszystkie inne współczesne pozycje książkowe tego rodzaju jawią się przy niej jako takie, które ledwie musnęły temat. Książka nie jest łatwą lekturą, jest napisana językiem naukowym, ale właśnie przez to, że jest taka wymagająca, czytelnik po jej przeczytaniu jest tak usat­ysfa­kcjo­nowa­ny poziomem wiedzy, którą otrzymał. Autorka okazała się być genialną obserwatorką, która nie przyjęła żadnych treści jako po prostu czarno-białe, a zamiast tego, opisała wszystkie odcienie narodu japońskiego w sposób bardzo merytoryczny, czego we współczesnej literaturze tego typu szukać naderemno.

Niesmak i rozczarowanie. Pomijając kiczowatą okładkę, pojawiające się literówki w tekście, spis treści, którego przytoczone strony nie odpowiadały rzeczywistości (wygląda na to, że ktoś ponumerował strony nie uwzględniając tych z fotografiami), najgorsze dopiero na mnie czekało. Z książki wlasciwie nie wyniosłam żadnych merytorycznych treści, a już na pewno nie takich, o których nie wiedziałam wcześniej. Dowiedziałam się za to, że autorka depiluje miejsca intymne, że jest bardzo wysoka, ma śnieżnobiałą skórę (nie po prostu białą, ale właśnie śnieżnobiałą), jedwabiste blond włosy i wielkie, niebieskie oczy, a opis tych ostatnich przymiotów pojawiał się w książce tak niekomfortową ilość razy, że po przeczytaniu całości recytuję to z pamięci. Może i dałabym pół gwiazdki więcej gdyby autorem książki okazała się osoba, która nigdy wcześniej nie słyszała o Japonii wygrywając tam darmową wycieczkę. Niestety, okazało się zgoła inaczej, a osoba po japonistyce na każdej stronie okazywała raz po raz swoją rzekomą intelektualną i psychofizyczną wyższość nad Japończykami. Wierzyć mi się nie chce, że osoba wykształcona w tym kierunku i przebywającą rok w Japonii, dziwi się wielu tamtejszym zwyczajom, a nawet nie próbuje ich dogłębnie zrozumieć, mało tego, usiłuje 'naprawić', 'nawrócić' japońskie społeczeństwo na jedynie słuszną jej zdaniem drogę, kompletnie nie szanując tym samym (o paradoksie!) odmiennej od swojej kultury, na zasadzie 'co mi się tam podoba, jest w porządku, a co mi się nie podoba jest po prostu nienormalne i zwyczajną dewiacją'. Książka ukazuje jedynie do bólu powierzchowny poziom zrozumienia Japonii i Japończyków, powielając jednocześnie fałszywe stereotypy.

Piękna, niejako surowa i klimatyczna tradycyjna muzyka azjatycka wydana na Węgrzech. Szczególnie magiczne wydały mi się utwory nawiązujące do Japonii i Chin, choć na płycie są utwory odnoszące się do wielu krajów Azji. Muzyka cudownie pasuje do wyciszenia i relaksu, polecam głębokie wsłuchanie się w poszczególne dźwięki, naprawdę przenoszą w czasie i do różnych miejsc, a nadto genialnie komponuje się z ceremonią picia zielonej herbaty.

Książka niestety szybko rozwiała moje wysokie oczekiwania. Czytając byłam rozczarowana przeogromną ilością powtórzeń, infantylnych metafor, które zakładam, że w zamierzeniu miały podkreślić magię i misterium Japonii, jednak podkreśliły jedynie prze-egzaltowaną formę powieści. Zdarzało się, że trafiałam na moment kiedy myślałam, że oto moment kiedy zbliżę się do tego batorowskiego uniwersum, prawie wchodziłam w ten świat, jednak chwila ta szybko mijała przy kolejnej przytłaczającej ilości krótkich zdań i męczących, siłowych porównań. Bodajże jedynym fragmentem, który oddał klimat zapowiadanej atmosfery powieści i który naprawdę mmie zainteresował, było spotkanie z Czarnullą. Cała reszta, to nieudolna próba przedstawienia wyjatkowej duchowości Japonii i Japończyków, ktora to próba nie do końca sie udała. Mało tego, czytając książkę można odnieść wrażenie, że Tokio to mała miejscowość, gdzie główna bohaterka spotyka wciąż te same osoby. A może to postacie pochodzące z jej schizofrenii, nie wiem. Wielka również szkoda, że nie udało się pokazać japońskich bohaterów książki w bardziej ludzki niż sztampowy sposób, choć były ku temu predyspozycje. Japonia ma tak wiele do zaoferowania, szkoda, że w tej powieści było to ledwie zarysowane.

"Od Pearl Harbour do Hiroshimy" to pozycja, która okazała się dla mnie bardzo pozytywnym zaskoczeniem. Wiele słyszałam o tej książce, że jest zbyt długa, momentami nudnawa, a nawet rasistowska. I cóż mogę powiedzieć? Że lepiej nie czytać recenzji? Mimo obszernej objętości książkę pochłonęłam błyskawicznie i byłam zachwycona szczegółowym opisem wydarzeń w Japonii przez francuskiego korespondenta i dziennikarza Roberta Guillaina, który 'utknął' w Tokio po ataku na Pearl Harbour. Wojna na krańcu świata, tak odległa od Europy, Polski, bez żadnych osobistych konotacji, jawi się w podręcznikach sucho i wybiórczo. Zmienia to kolosalnie ta książka. Bardzo szczegółowo opisuje złożone czynniki, które doprowadziły Japonię do wojny, sytuację w kraju, samych Japończyków, ich historię, przeszłość, nawet każda decyzja polityczna jest poprzedzona dokładnym opisem i niejako 'mapą' wyjaśniającą co do tego doprowadziło. Autor genialnie i bez ogródek opisuje życie codzienne w czasie wojny, walkę o przetrwanie i jedzenie, nastroje społeczne, wreszcie dźwiganie narodu z ruin po przegranej wojnie - czytający jest swietnie prowadzony przez autora. Jeśli chodzi o zarzucony rzekomy rasizm autora. Czy wypowiada się momentami źle o Japończykach? Owszem, ale inaczej niż w sposób jakoby głęboko zakorzeniony, a wynikający z osobistych doświadczeń - co również jest szczegółowo opisane i wyjaśnione. Nie jest to 'piękny' opis, ale wydaje się na ten konkretny moment szczery - chwilami wypływający ze złości i frustracji autora. Nie brak natomiast opinii na pograniczu podziwu i wyrozumiałości wobec narodu japońskiego. Odnoszę wrażenie, że autor poprawnie balansował między opisem zarówno pozytywnych, jak i negatywnych cech narodowych, wszak na każdy naród sklada się mozaika dobra i zła - a to wszystko z czegoś wynika. Reasumując, pozycja wybitnie godna polecenia.