• Same zapiski lekarza to auto­biog­rafi­czne­ wprawki literackie, podobnie jak reszta opowiadań z początkowego okresu twórczości. Da się to czytać, choć szału nie ma. Natomiast zwróciłem uwagę na to, co między wierszami. Nędza, głód, i kłopoty młodego lekarza i literata, porewolucyjny bałagan, ale jednak odbudowa i optymizm. Bułhakow musiał zdawać sobie sprawę, że wylądował w piekle historii, ale chcąc publikować musiał się dostosować. To są aspekty, które ostro, ale trafnie wyraził Miłosz w ‘Umyśle zniewolonym’. Można było albo uciekać, albo flirtować z reżymem. Jak później u nas Tyrmand, wczesny Hłasko – flirt polegał na ukazywaniu ówczesnej patologicznej rzeczywistości jako przejściowo trudnej, ale sympatycznej i jednak ludzkiej. ‘Robiący’ w takim krypto-socrealizmie twórca walczył o zniewolenie umysłów i prawdopodobnie bardziej umacniał reżym niż dywizje czołgów. Nie specjalnie warto, a już na pewno nie @ 150.- ‘złych’, co proponuje Tezeusz.
Autorka w swojej pracy w nowatorski sposób podjęła się omówieniu zagadnienia, w jaki sposób kultura odpowiedziała na przebieg modernizacji na terenach Rosji i Iranu przełomu XIX i XX wieku. • W swej wnikliwej rozprawie zajęła się szerokim spektrum problemów. Głównym zamiarem badaczki było uwidocznienie zarówno wspólnych cech, jak i różnic w przemianach obu państw. Ukazała podobieństwa w początkowej reakcji kultury rosyjskiej i irańskiej na kulturę zachodnią – fascynację nią, a jednocześnie pragnienie niezależności i przywiązanie do tradycji. • Skupiła się przede wszystkim na badaniach nad inteligencją rosyjską i irańską, rozważała, jak rosyjska literatura wpłynęła na rozpowszechnianie idei wolności oraz jaki miała wpływ na rozmaite sfery życia społecznego. • Omówiła m. in. zagadnienia kultury i języka, ukazała grupy kulturotwórcze jako konkretne zjawisko na tle abstrakcyjnego fenomenu kultury, postawiła pytania o istotę języka i jego rolę w kulturze. Zajęła się analizą problemową wybranych zjawisk zachodzących w omawianych państwach, snuła rozważania o pierwszym symbolu identyfikacji grupowej społeczeństwa, oceniła rolę prekursorów idei indywidualizmu w Iranie i Rosji, dokonała także interesujących porównań i podsumowań. • Celem autorki było przede wszystkim przedstawienie, w jaki sposób kultury „komunikują się”, jak przebiega dialog między ludźmi, należącymi do różnych kultur oraz jakie są i mogą być skutki dobrego lub złego zrozumienia partnera w dialogu. • Opracowała : Barbara Misiarz • Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu
foo