Zwiedzając przed laty zakopiańską „Atmę” – Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie, wiedziałam niewiele ponad to, że Karol Szymanowski był wybitnym kompozytorem. Parę miesięcy później była to postać już dobrze mi znana. Jest kilka dobrych książek o Szymanowskim – np. autorstwa Teresy Chylińskiej, polskiej muzykolog, badaczki twórczości artysty; kuzyna i przyjaciela Jarosława Iwaszkiewicza czy ciepłe wspomnienie domu rodzinnego Szymanowskich herbu Korwin – siostry kompozytora, pisarki i tłumaczki Zofii Szymanowskiej. Do antykwariatu wybrałam jednak antologię O Karolu Szymanowskim w opracowaniu Zdzisława Sierpińskiego, w której w znakomity sposób zaprezentowano życie i twórczość artysty. Jest ona hołdem złożonym twórcy Harnasi i Króla Rogera. Zawiera fragmenty z utworów ww. osób, a także Artura Rubinsteina, Leona Schillera, Zygmunta Mycielskiego, a nawet samego Szymanowskiego, który zostawił bogaty zbiór pism. Z okładki patrzy na nas Karol Szymanowski, jest to reprodukcja pastelu Stanisława Ignacego Witkiewicza. W środku bogactwo zdjęć – ukochana Tymoszówka (obecnie Ukraina) z rodzinnym dworem, w którym 3 października 1882 r. przyszedł na świat „Katot” (tak nazywali go domownicy); drugi dom w Elizawetgradzie (obecnie Kirowograd), gdzie spędzano zimę i dzieci pobierały edukację; okres studiów muzycznych w Warszawie i przyjaźni ze skrzypkiem Pawłem Kochańskim oraz pianistą Arturem Rubinsteinem; koncerty; lata I wojny; podróże. Z racji moich zainteresowań najbliższy jest mi okres zakopiański. Karol od młodych lat bywał pod Giewontem, ale np. w 1914 roku zakopiańska atmosfera była mu „dziwnie obca”, a miejsce obojętne. W latach dwudziestych XX w. był zafascynowany sztuką góralską. Miłość zaczęła się pod koniec 1930 r. w willi „Atma” (dusza). Był to jedyny w życiu dom Karola po rodzinnej Tymoszówce, przystań, gdzie wracał z licznych wyjazdów, do których zmuszała go sytuacja rodzinna i zdrowotna. Zgodnie z zaleceniami lekarzy, w 1935 r. musiał na zawsze opuścić ukochaną „Atmę”. Klimat Zakopanego był dla niego zabójczy. • Życie zakończył w Lozannie w 1937 roku, został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce. Jego serce spłonęło 6 sierpnia 1944 roku w czasie powstania warszawskiego razem z kaplicą Sióstr Sercanek w Kościele św. Krzyża. Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma” w Zakopanem działa od marca 1976 r. To jedyne w Polsce muzeum biografi czne Szymanowskiego. Pomysł jego utworzenia wysunęła siostrzenica Krystyna Dąbrowska, fundusze na wykup willi zebrał Jerzy Waldorff . Antologia ukazuje nieszablonowe, światowe życie – kochającą się, • muzykalną rodzinę, ogromny sukces, przyjaźnie z wybitnymi osobami, ale i bolesne chwile z życia artysty – zmagania z brakiem pieniędzy, ciężką chorobą oraz problemami osobistymi. • Publikacja ukazała się także w jęz. angielskim i niemieckim. • Joanna Muniak • Biblioteka Kraków