Recenzje dla:
Bratanek Wittgensteina/ Thomas Bernhard
-
Bernhard uchodzący za największego krytyka obyczajowości austriackiej, zaciekłego wroga kołtuństwa pod każdą postacią, człowieka nieprzejednanego w kontestacji i ironii znakomicie prezentuje się również jako autor – jeżeli można tak powiedzieć – traktatu o przyjaźni. „Bratanek Wittgensteina” to w dużej mierze rzecz o Paulu Wittgensteinie, bratanku słynnego Ludwika, osobie niezwykle ekscentrycznej, zafascynowanej operą, posiadającej erudycję w wielu dziedzinach. • Bernhard opisuje historię swojej znajomości z Paulem – wspólne dysputy oparte na głębokich i błyskotliwych analizach dzieł muzyki poważnej, spacery ulicami Wiednia i przyglądanie się ludziom i ich zwyczajom. Ponad to wspomina wspólnie spędzony czas w ulubionych kawiarniach, wspólne wyjścia do filharmonii i wyjazdy na wieś. Książka o zbliżaniu się do siebie niezwykle barwnych ludzi, budujących komitywę w świecie coraz bardziej pozbawionym właściwości. Powieść o ludziach nieprzystających do społecznych norm, traktujących pasję jako drogowskaz, przestrzeń do budowania swojej wrażliwości. • Opowieść o wspólnocie we wrażliwości między dwójką artystów jest również pretekstem do refleksji na tematy uniwersalne. Bernhard nie szczędzi razów krytyki społeczeństwu, które jest na bakier ze sztuką. Pisze o instytucjach kultury, nagrodach literackich i tak zwanym środowisku artystycznym XX wiecznej Austrii demaskując rozmaite patologie. Dużo miejsca poświęca chorobom i stale zastanawia się nad przeznaczeniem człowieka, któremu pisane jest nieuchronne przemijanie. Bernhard pisze niezwykle gęsto, frazą potoczystą, zbudowaną na powtórzeniach, wciągającą jak stęchłe bagno.