• Osobisty przewodnik po Pradze to już dziesiąty tytuł opublikowany przez znanego reportera i felietonistę. Mariusz Szczygieł, laureat Europejskiej Nagrody Książkowej za Gottland, był trzykrotnie nominowany do Nagrody Literackiej „Nike”, którą otrzymał w 2019 roku za książkę Nie ma. Nowe dzieło nawiązuje do jego poprzednich: Gottland oraz Zrób sobie raj, i jest ich swoistym uzupełnieniem, jeśli chodzi o tematykę czeską. Osobisty przewodnik po Pradze ukazał się dwadzieścia lat po pierwszym wyjeździe autora do stolicy Czech w roku 2000, kiedy to zachwycił się miastem, kulturą i językiem. Reporter opowiada o sześćdziesięciu niezwykłych miejscach: praskich kawiarniach, willach, teatrach, kościołach, pomnikach, starych dworcach, zaułkach, ulicach, lampach i zielonych zakątkach miasta. Ważne jest słowo osobisty przewodnik, gdyż mało tu o Złotej Pradze, Hradczanach i Moście Karola. O tym możemy przeczytać w tradycyjnych przewodnikach. Są natomiast opisane między innymi: mur Hrabala, kawiarnia Montmartre, aleja Paryska, nietypowe pomniki Franza Kafki, Teatr Stanowy, gdzie • Mozart dyrygował pierwszym wykonaniem Symfonii Praskiej, kubistyczne domy, oryginalny pomnik Jaroslava Haška, kamienica Havlów, przylegająca do słynnego Tańczącego Domu zaprojektowanego przez dekonstruktywistę Franka Gehry’ego, i wiele innych zadziwiających • obiektów. Opisy miejsc stanowią początek rozważań o czeskiej literaturze, muzyce, sztuce, architekturze, kuchni, historii i polityce. Wplecione są tu wspomnienia, refleksje, a nawet dialogi, dzięki którym Szczygieł przywołuje również inne znane postacie czeskiej kultury, takie jak: „szalejący reporter” Egon Erwin Kisch, pisarz Ota Pavel, Karel Čapek, światowej sławy kompozytor Antonin Dvořak, Meda Mládkova, słynna kolekcjonerka sztuki promująca obrazy i rzeźby rodaków w USA, piosenkarz Karel Gott, tłumaczka Helena Stachova, projektantka mody Blanka Matragi. W książce znajdziemy cytaty z powieści Bohumila Hrabala oraz analizę czeskiego charakteru i mentalności. Opisy i rozważania okraszone są czarnym humorem i swoistą melancholią, rzeczywistość, absurd i groteska tworzą interesujący miszmasz. W Osobistym przewodniku po Pradze umieszczone są również fotografie opisywanych miejsc wykonane na potrzeby tej książki przez znakomitego fotografa Filipa Springera. Oprawa plastyczna tomu z żółtymi akcentami nawiązuje do wystroju praskiej awangardowej willi Müllerów z lat 30., do koloru drzwi prowadzących z jadalni • na dach i do barwy jednakowych zasłon zaprojektowanych identycznie • dla całego niezwykłego domu. Okładka to zdjęcie fragmentu tarasu wykonane przez Springera. Osobisty przewodnik to zatem również interesująca realizacja projektu grafi cznego i typografi cznego (Dominika Jagiełło). Zawiera on także dodatki w postaci rekomendacji klasycznych przewodników po Pradze wybranych przez Szczygła, spisu źródeł, z których korzystał, oraz miejsca na notatki. Po lekturze tej książki nabieramy chęci zwiedzenia Pragi, jeśli jeszcze jej nie znamy, przeczytania kolejnych czeskich powieści i głębszego poznania • tej kultury. • Małgorzata Kulisiewicz
  • nienawidzę tej książki szczerze i serdecznie i podobnie mam z jej autorem :).Dlaczego? Poniewaz po jej przeczytaniu ( a tak na prawdę już po pierwszych jej stronach) miałem ochotę wsiąść w pierwszy pociąg do Pragi i już tam zostać na zawsze wędrując szlakami słów które w niej się pojawiały z kazda nastepna strona. Przypominało mi to trochę Zafona i jego Madryt. Polecam lekturę , uwielbiam styl Mariusza Szczygła pasujący do klimatu Czech i Czechów. Książka ta pogłębiła moją fascynację tym krajem i zamieszkującymi go ludźmi.
  • Ciekawa i jednocześnie nudna, czasami chaotyczna, ogólnie 4 gwiazdki na 5. Moim zdaniem, inaczej się ją czyta, będąc na miejscu, w Pradze i śledząc każde miejsce opisane przez autora.
  • Niestety mimo najszczerszych chęci, nie mogłam przebić się przez tą książkę. Szczygieł jest jednym z moich ulubionych pisarzy, ale od czasu "Nie ma" coś się zmieniło, może ja, może on, pewnie wszystko. Znudziłam się i zniesmaczyłam, niestety pojedynczymi słowami/wstawkami, np na temat zoofila. Nie wciągnął mnie ten przewodnik.
Autorka w swojej pracy w nowatorski sposób podjęła się omówieniu zagadnienia, w jaki sposób kultura odpowiedziała na przebieg modernizacji na terenach Rosji i Iranu przełomu XIX i XX wieku. • W swej wnikliwej rozprawie zajęła się szerokim spektrum problemów. Głównym zamiarem badaczki było uwidocznienie zarówno wspólnych cech, jak i różnic w przemianach obu państw. Ukazała podobieństwa w początkowej reakcji kultury rosyjskiej i irańskiej na kulturę zachodnią – fascynację nią, a jednocześnie pragnienie niezależności i przywiązanie do tradycji. • Skupiła się przede wszystkim na badaniach nad inteligencją rosyjską i irańską, rozważała, jak rosyjska literatura wpłynęła na rozpowszechnianie idei wolności oraz jaki miała wpływ na rozmaite sfery życia społecznego. • Omówiła m. in. zagadnienia kultury i języka, ukazała grupy kulturotwórcze jako konkretne zjawisko na tle abstrakcyjnego fenomenu kultury, postawiła pytania o istotę języka i jego rolę w kulturze. Zajęła się analizą problemową wybranych zjawisk zachodzących w omawianych państwach, snuła rozważania o pierwszym symbolu identyfikacji grupowej społeczeństwa, oceniła rolę prekursorów idei indywidualizmu w Iranie i Rosji, dokonała także interesujących porównań i podsumowań. • Celem autorki było przede wszystkim przedstawienie, w jaki sposób kultury „komunikują się”, jak przebiega dialog między ludźmi, należącymi do różnych kultur oraz jakie są i mogą być skutki dobrego lub złego zrozumienia partnera w dialogu. • Opracowała : Barbara Misiarz • Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu
foo