• Tytuł książki "Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach" oraz jej czerwona okładka intrygują i zwracają uwagę czytelnika oraz wyróżniają się na bibliotecznej półce. Jest to zbiór opowiadań dla młodzieży w wieku 11–15 lat, wydany przez Fundację „ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom” z okazji piętnastej rocznicy działalności. Partnerem projektu była Fundacja EY, której nadrzędnym celem jest pomoc dzieciom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Ze wstępu autorstwa Ireny Koźmińskiej wynika, że celem przygotowania książki była próba odpowiedzi na pytanie, czy te same uczucia i wartości wszyscy odczuwają tak samo. Po dokładnej analizie tekstów można wywnioskować, że zrozumienie innych ludzi jest zależne od tego, jak wyrażają swoje emocje zarówno werbalnie, jak i niewerbalnie. • Zawartość książki to piętnaście opowiadań napisanych przez znanych polskich pisarzy i laureatów licznych nagród literackich – Pawła Beręsewicza, Katarzynę Ryrych, Wojciecha Cesarza, Barbarę Kosmowską, Andrzeja Maleszkę, Katarzynę Terechowicz. Każde opowiadanie dotyczy jednej wartości, która pojawia się zaraz po tytule opowiadania wraz z definicją, co może nieco zniechęcić nastolatka do dalszej lektury, ponieważ sygnalizuje, że będzie to kolejna opowieść moralizatorska i dydaktyczna. Definicje wartości zostały napisane zrozumiałym językiem, ich dodatkowym atutem są podane przykłady. Jednak dla nauczycieli i rodziców jest to wskazówka, jakiego obszaru będzie dotyczył dany utwór. Wartości, które zostały wskazane to: szacunek, życzliwość, uczciwość, odpo­wied­zial­ność­, odwaga, samodyscyplina, pokojowość, sprawiedliwość, wolność, przyzwoitość, optymizm, przyjaźń, solidarność, piękno, mądrość. Nie zawsze jednak zostały one właściwie określone, po przeczytaniu danego opowiadania można rozpocząć rozmowę na temat zupełnie innej wartości. Jakość opowiadań jest różna w zależności od problemu i doświadczenia literackiego autorów w pisaniu utworów dla młodych dorosłych, ale to daje też szansę czytelnikom o zróżnicowanych upodobaniach literackich. Pojawiają się opowieści, których fabuła zlokalizowana została w realnym świecie, są również takie, w których mocno pobudzona zostaje wyobraźnia czytelników np. „System” autorstwa Pawła Beręsewicza. Wśród bohaterów opowieści znaleźli się nastolatkowie, ich rodziny, znajomi, nauczyciele. Przedstawione zostały ich relacje społeczne i rodzinne, problemy szkolne, rozterki życiowe nastolatków, stosunek do zwierząt i przyrody. Dla czytelników treść opowiadań może być wskazówką, na jakie wartości warto i należy zwracać uwagę. • Zbudowanie kompozycji, która będzie interesująca dla nastolatków, a przy tym niebanalna nie jest łatwym zadaniem. Każde opowiadanie należy czytać oddzielnie w odstępach czasu, by przemyśleć poruszane kwestie i zastanowić się nad przedstawioną sytuacją. Książka ma zbyt przesadną kompozycję dydaktyczną. Opowiadania warto również polecić rodzicom nastolatków, ponieważ sami będą mogli odnaleźć w nich siebie, problemy swoich dzieci i sposoby wyjścia z trudnych sytuacji. Nauczyciele mogą wykorzystać teksty do zajęć i lekcji wychowawczych. • Ilustracje Anity Głowińskiej są zbyt dosłowne dla odbiorców w wieku 11– 15 lat, nie pozostawiają im pola do wyobraźni i zaciekawienia. Mimo nielicznych minusów książka jest godna uwagi i zainteresowania. • Paulina Knapik • Biblioteka Kraków
Autorka w swojej pracy w nowatorski sposób podjęła się omówieniu zagadnienia, w jaki sposób kultura odpowiedziała na przebieg modernizacji na terenach Rosji i Iranu przełomu XIX i XX wieku. • W swej wnikliwej rozprawie zajęła się szerokim spektrum problemów. Głównym zamiarem badaczki było uwidocznienie zarówno wspólnych cech, jak i różnic w przemianach obu państw. Ukazała podobieństwa w początkowej reakcji kultury rosyjskiej i irańskiej na kulturę zachodnią – fascynację nią, a jednocześnie pragnienie niezależności i przywiązanie do tradycji. • Skupiła się przede wszystkim na badaniach nad inteligencją rosyjską i irańską, rozważała, jak rosyjska literatura wpłynęła na rozpowszechnianie idei wolności oraz jaki miała wpływ na rozmaite sfery życia społecznego. • Omówiła m. in. zagadnienia kultury i języka, ukazała grupy kulturotwórcze jako konkretne zjawisko na tle abstrakcyjnego fenomenu kultury, postawiła pytania o istotę języka i jego rolę w kulturze. Zajęła się analizą problemową wybranych zjawisk zachodzących w omawianych państwach, snuła rozważania o pierwszym symbolu identyfikacji grupowej społeczeństwa, oceniła rolę prekursorów idei indywidualizmu w Iranie i Rosji, dokonała także interesujących porównań i podsumowań. • Celem autorki było przede wszystkim przedstawienie, w jaki sposób kultury „komunikują się”, jak przebiega dialog między ludźmi, należącymi do różnych kultur oraz jakie są i mogą być skutki dobrego lub złego zrozumienia partnera w dialogu. • Opracowała : Barbara Misiarz • Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu
foo