Król życia

Pierwsze wydanie to rok 1929. Autor "Nieba w płomieniach" był wtedy młodym pisarzem. Ale już po mistrzowsku sobie poczynał w trudnej sztuce wielkiego eseju. Wszystko jest w tej książce, co pozwala zrozumieć sprawę Oscara Wilde'a: smak środowiska i epoki, barwny tok opowieści, znajomość dokumentów, przeniknięcie sensu wydarzeń. A przede wszystkim - zrozumienie ostrego i dramatycznego konfliktu, który stał się niemal synonimem życia Wilde'a, źródłem jego rozgłosu, ale i przyczyną jego zguby. Chodzi tu o konflikt na tle pojęć obyczajowych. Z jednej strony komponowanie sobie życia wedle zasad własnego, niezależnego i trochę anarchicznego stylu ; z drugiej - surowy nacisk i przemoc obyczajów wiktoriańskich. Wilde to krańcowy przykład moralności "cygańskiej", zbuntowanej przeciw purytanom i mieszczaństwu, przepojonej tęsknotą za dionizyjskością Hellady. Jego przeciwnicy to bezpośredni spadkobiercy Malvolia. Wojciech Natanson "Życie Literackie", 1963.