• Ireneusza Morawskiego, niewidomego, początkującego prozaika Poświatowska poznała na jednym z wieczorów poezji, w 1958 roku w Częstochowie. Od razu przypadli sobie do gustu. Morawski przez wiele, wiele dni, przychodził do Haliny Poświatowskiej, czytał jej swoje opowiadani i rozmawiał z poetką. Oboje wymieniali ze sobą listy, które autorka Hymnu bałwochwalczego uważała za kwintesencję stylu i polotu. Korespondencja Morawskiego dopiero w ostatnich latach mogła się ukazać. Wcześniej, jeszcze za życia, autor nie wyrażał zgody na jej publikację. Czego możemy się z niej dowiedzieć? Otóż, nie zdradzając zanadto szczegółów, jesteśmy świadkami rodzenia się niezwykłej przyjaźni i może czegoś jeszcze, do końca nie wyar­tyku­łowa­nego­ i nieu­świa­dami­aneg­o. Poznajemy historię człowieka, któremu Poświatowska chciała opowiedzieć drgania swojego serca. • Ireneusz Morawski – bliski przyjaciel i powiernik Poświatowskiej, podobnie nieodgadniony, adresat Opowieści dla przyjaciela. W liście do poetki tak ich definiował: „My? Elektryczne, chore koty, związane z wieczną jesienią, i wieczny deszcz! Taka jest nasza choroba… To my jesteśmy gwoździe nijakie, drogi niczyje…”. Twierdził, że szczęście przychodzi do nas czasem nocą, zupełnie przypadkowo, w wyniku pomylonego adresu, a miłość zdarza się tylko jeden raz. Uważał, że ludzie dopiero w chwilach smutku są silni, bo w końcu zostają sami, a głód uczuć jest siłą poezji. Mówił, że żyjemy w czasie, który nas dawno przegonił, a jedyną wartością XX wieku jest drażniąca i męcząca poza. Do poetki pisał z rozbrajającą szczerością: „Najpierw lubię Twoje listy, potem Ciebie, a potem właśnie wiersze”.
Autorka w swojej pracy w nowatorski sposób podjęła się omówieniu zagadnienia, w jaki sposób kultura odpowiedziała na przebieg modernizacji na terenach Rosji i Iranu przełomu XIX i XX wieku. • W swej wnikliwej rozprawie zajęła się szerokim spektrum problemów. Głównym zamiarem badaczki było uwidocznienie zarówno wspólnych cech, jak i różnic w przemianach obu państw. Ukazała podobieństwa w początkowej reakcji kultury rosyjskiej i irańskiej na kulturę zachodnią – fascynację nią, a jednocześnie pragnienie niezależności i przywiązanie do tradycji. • Skupiła się przede wszystkim na badaniach nad inteligencją rosyjską i irańską, rozważała, jak rosyjska literatura wpłynęła na rozpowszechnianie idei wolności oraz jaki miała wpływ na rozmaite sfery życia społecznego. • Omówiła m. in. zagadnienia kultury i języka, ukazała grupy kulturotwórcze jako konkretne zjawisko na tle abstrakcyjnego fenomenu kultury, postawiła pytania o istotę języka i jego rolę w kulturze. Zajęła się analizą problemową wybranych zjawisk zachodzących w omawianych państwach, snuła rozważania o pierwszym symbolu identyfikacji grupowej społeczeństwa, oceniła rolę prekursorów idei indywidualizmu w Iranie i Rosji, dokonała także interesujących porównań i podsumowań. • Celem autorki było przede wszystkim przedstawienie, w jaki sposób kultury „komunikują się”, jak przebiega dialog między ludźmi, należącymi do różnych kultur oraz jakie są i mogą być skutki dobrego lub złego zrozumienia partnera w dialogu. • Opracowała : Barbara Misiarz • Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu
foo