• Anaruk, chłopiec z Grenlandii • Autor: Czesław Centkiewicz • Moja ocena: 7/10 • „Anaruk, chłopiec z Grenlandii” to książka, która mimo upływu lat wciąż zasługuje na uwagę. Napisana prostym i klarownym językiem, została pomyślana jako lektura dla dzieci i młodzieży, ale i dorosły czytelnik znajdzie w niej sporo wartości. Centkiewicz przedstawia świat zupełnie odmienny od naszego — rzeczywistość Grenlandii, w której już dwunastoletnie dziecko musi odnaleźć się w trudnych, arktycznych warunkach życia. • Szczególnie interesujące jest to, w jaki sposób autor ukazuje naturalizm codziennego życia głównego bohatera. Nie ma tu przesadnych upiększeń ani fałszywego sentymentalizmu — świat Anaruka ukazany jest realistycznie, choć jednocześnie przystępnie dla młodego odbiorcy. Uderza kontrast między dzieciństwem w kulturze europejskiej a dzieciństwem chłopca wychowanego w surowych warunkach dalekiej północy. Taki przekaz może pełnić funkcję wychowawczą, kształtując wrażliwość czytelnika i poszerzając jego perspektywę. • Warto pamiętać, że książka została wydana w 1937 roku i choć zawiera wiele odniesień do realiów życia Inuitów, nie jest reportażem, lecz literacką fikcją stylizowaną na relację z podróży. Nie zmienia to faktu, że forma ta okazała się skuteczna — autor zgrabnie połączył elementy przygodowe z edukacyjnym charakterem opowieści, tworząc lekturę angażującą i pouczającą. • Pozycję tę oceniam pozytywnie. Jest to wartościowa książka, która — mimo upływu niemal wieku od jej napisania — nadal potrafi zainteresować i wzbudzić refleksję. Może stanowić dobrą lekturę zarówno dla uczniów szkół podstawowych, jak i dla dorosłych chcących przypomnieć sobie jedną z klasycznych pozycji literatury dziecięcej. • ** 19:27 * 31.07.2025 * 67/2025 *
Autorka w swojej pracy w nowatorski sposób podjęła się omówieniu zagadnienia, w jaki sposób kultura odpowiedziała na przebieg modernizacji na terenach Rosji i Iranu przełomu XIX i XX wieku. • W swej wnikliwej rozprawie zajęła się szerokim spektrum problemów. Głównym zamiarem badaczki było uwidocznienie zarówno wspólnych cech, jak i różnic w przemianach obu państw. Ukazała podobieństwa w początkowej reakcji kultury rosyjskiej i irańskiej na kulturę zachodnią – fascynację nią, a jednocześnie pragnienie niezależności i przywiązanie do tradycji. • Skupiła się przede wszystkim na badaniach nad inteligencją rosyjską i irańską, rozważała, jak rosyjska literatura wpłynęła na rozpowszechnianie idei wolności oraz jaki miała wpływ na rozmaite sfery życia społecznego. • Omówiła m. in. zagadnienia kultury i języka, ukazała grupy kulturotwórcze jako konkretne zjawisko na tle abstrakcyjnego fenomenu kultury, postawiła pytania o istotę języka i jego rolę w kulturze. Zajęła się analizą problemową wybranych zjawisk zachodzących w omawianych państwach, snuła rozważania o pierwszym symbolu identyfikacji grupowej społeczeństwa, oceniła rolę prekursorów idei indywidualizmu w Iranie i Rosji, dokonała także interesujących porównań i podsumowań. • Celem autorki było przede wszystkim przedstawienie, w jaki sposób kultury „komunikują się”, jak przebiega dialog między ludźmi, należącymi do różnych kultur oraz jakie są i mogą być skutki dobrego lub złego zrozumienia partnera w dialogu. • Opracowała : Barbara Misiarz • Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu
foo