• Grażyna Łyczakowska – członkini Dyskusyjnego Klubu Książki przy PiMBP w Olkuszu: • Witold Szabłowski (rocznik 1980) – reporter, dziennikarz, aktualnie pracujący dla „Gazety Wyborczej”, mieszkał i studiował w Turcji, większość Jego reportaży związanych jest z Turcją, za te reportaże dostał wiele znaczących nagród. Ostatnio wydał wraz ze swoją żoną, antropologiem książkę „Nasz mały PRL”. • Gdy my, Europejczycy wykupujemy wycieczkę do Turcji, trafiamy do jednego z kurortów, gdzie wszystko jest na modłę europejską. Tubylcy są mili, uśmiechnięci, ubrani współcześnie, młodzi mężczyźni chętnie nawiązują relacje męsko- damskie. • Gdy czytamy „Stambuł” Ohrana Pamuka, czujemy tęsknotę autora za XIX – wieczną kulturą europejską. Te reportaże są inne, już na początku książki, zamiast wstępu autor płynąc promem z Europy do Azji rozmawia z tureckim poetą, który tłumaczy mu, że każdy Turek ma taką cieśninę w sobie, jest rozdarty między tradycją a nowoczesnością. Te opowiadania są głównie reportażami z azjatyckiej części Turcji. Niektóre czytamy ze ściśniętym gardłem ( jak to o honorowych zabójstwach „To z miłości siostro”), inne z pewnym dystansem co do moralności polityków: „Wąsata Republika” czy „Pani Ataturkowa”. Z innych dowiadujemy się o piekle nielegalnych emigrantów, czy piekle legalnej prostytucji. Jedno z opowiadań jest o najwybitniejszym tureckim poecie o nazwisku Borzęcki, a tytułowe miasto moreli to miasto, z którego wywodzi się Ali Agca i jest małym sennym miasteczkiem, gdzie we wspomnieniach rodziny, Ali to dobry, kochający chłopiec. • Reportaże te pisane są obrazowym, jednocześnie oszczędnym językiem. Autor nie daje komentarzy, ani prostych recept, pokazuje złożone, zagmatwane relacje wschodnich kultur w obecnym współczesnym świecie. • Książka warta polecenia.
Autorka w swojej pracy w nowatorski sposób podjęła się omówieniu zagadnienia, w jaki sposób kultura odpowiedziała na przebieg modernizacji na terenach Rosji i Iranu przełomu XIX i XX wieku. • W swej wnikliwej rozprawie zajęła się szerokim spektrum problemów. Głównym zamiarem badaczki było uwidocznienie zarówno wspólnych cech, jak i różnic w przemianach obu państw. Ukazała podobieństwa w początkowej reakcji kultury rosyjskiej i irańskiej na kulturę zachodnią – fascynację nią, a jednocześnie pragnienie niezależności i przywiązanie do tradycji. • Skupiła się przede wszystkim na badaniach nad inteligencją rosyjską i irańską, rozważała, jak rosyjska literatura wpłynęła na rozpowszechnianie idei wolności oraz jaki miała wpływ na rozmaite sfery życia społecznego. • Omówiła m. in. zagadnienia kultury i języka, ukazała grupy kulturotwórcze jako konkretne zjawisko na tle abstrakcyjnego fenomenu kultury, postawiła pytania o istotę języka i jego rolę w kulturze. Zajęła się analizą problemową wybranych zjawisk zachodzących w omawianych państwach, snuła rozważania o pierwszym symbolu identyfikacji grupowej społeczeństwa, oceniła rolę prekursorów idei indywidualizmu w Iranie i Rosji, dokonała także interesujących porównań i podsumowań. • Celem autorki było przede wszystkim przedstawienie, w jaki sposób kultury „komunikują się”, jak przebiega dialog między ludźmi, należącymi do różnych kultur oraz jakie są i mogą być skutki dobrego lub złego zrozumienia partnera w dialogu. • Opracowała : Barbara Misiarz • Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu
foo