Dymy nad Birkenau

„Dziś Oświęcim razem z okolicami jest pusty. Międzynarodowy cmentarz, ciągnący się na przestrzeni kilkunastu kilometrów. Okoliczna ziemia czerwieni się kroplami jarzębin - nieprzeliczonymi jak krople krwi, które na nią padały przez szereg lat.” O najciemniejszej karcie historii ludzkości pisze Seweryna Szmaglewska, która po aresztowaniu przez gestapo w roku 1942 za udział w konspiracji, trafiła do obozu koncentracyjnego Auschwitz Birkenau. Wspomnienia Autorki spisane zaraz po zakończeniu II Wojny Światowej zostały dołączone do materiałów oskarżenia przeciw oprawcom hitlerowskim podczas Międzynarodowego Trybunału w Norymberdze. Tę reportażową powieść warto wysłuchać nie tylko ze względu na plastyczność opowieści, sugestywny styl, czy bogactwo myśli lecz przede wszystkim ze względu nad historię w niej zapisaną. Odarte z powieściowej fikcyjności wspomnienie jest świadectwem Zagłady ale także przestrogą dla kolejnych pokoleń.